PRAKTYKA DYPLOMATYCZNA

Z autorem książki „Praktyka dyplomatyczna” Tomaszem  Orłowskim, wieloletnim polskim dyplomatą, rozmawia Ada Krzewicka

Jak zrodził się pomysł na tę książkę?

Pomysł na książkę podsunął mi dyrektor Polskiego Instytutu Spraw Narodowych Sławomir Dębski, który przy okazji jednej z naszych rozmów uświadomił mi fakt, że każde duże państwo dysponujące tradycyjną dyplomacją ma podręcznik wiedzy i zwyczaju, który jest tożsamością służby dyplomatycznej tego kraju. Pierwszym doskonałym wzorem, do którego możemy się odwołać, jest angielski podręcznik Ernesta Satowa „Praktyka dyplomatyczna” napisany w 1911 roku. Podręcznik ten był osiem razy wznawiany i za każdym razem modernizowany przez kolejne pokolenia angielskich dyplomatów. Dyrektor Dębski zasugerował też, że Polska nie ma takiego podręcznika. Byłoby rzeczą właściwą, żeby polska służba dyplomatyczna, która jest służbą o  wieloletniej tradycji, o własnych zwyczajach i o wielu sukcesach odniesionych w przeszłości,  a również charakteryzując się wysokim poczuciem przynależności do wspólnych ideałów i tworząc pewną wspólnotę, dysponowała podobnym co Anglicy podręcznikiem.

Jaka jest rola dyplomacji w polityce zagranicznej państwa?

Dyplomacja zwyczajowo była wykonawcą polityki zagranicznej państwa. W przeszłości, wtedy kiedy polityka zagraniczna państwa była w dużej mierze dyktowana przez władcę, czyli w czasach przed nastaniem modelu demokracji parlamentarnej, to władca „dysponował” dyplomacją, czyli zespołem ludzi pracujących dla jego potrzeb i wykonujących założenia polityki, które król sam wyznaczał. Kiedy dyplomacja uległa demokratyzacji,  zaczęło się to w Anglii XIX-wiecznej, kiedy nie mamy już do czynienia z dyplomacją monarchy, tylko z dyplomacją, która znajduje swoje źródło w parlamencie, czyli woli większości wybranej, która reprezentuje naród, dyplomacja nadal odgrywała bardzo ważną rolę, ale „do głosu” zaczęła dochodzić opinia publiczna, która zaczęła wyrażać swoje zdanie, jakie są kierunki polityki zagranicznej państwa. Potem nadszedł czas mediów, które najpierw w postaci agencji telegraficznych, które początkowo podawały informacje, co się dzieje na świecie, potem radio, wreszcie telewizja i na koniec nastał czas mediów społecznościowych, gdzie dyplomacja znowu musiała się odnosić do tego, jak ocenia jej działania sektor medialny. Jest to sytuacja, w której dyplomacja zaczyna być coraz bardziej zależna od innych sił społecznych. Potem przyszedł czas, kiedy dyplomacja przestała mieć monopol na tworzenie polityki zagranicznej państwa. Pojawiły się różne podmioty, które miały swój wpływ na politykę zagraniczną państwa, jak chociażby organizacje pozarządowe, które mają swoje formy sieciowych powiązań o charakterze globalnym. Kolejnymi podmiotami oddziaływującymi na politykę zagraniczną są różnego rodzaju organizacje międzynarodowe, których Polska jest państwem członkowskim. Generują one politykę zagraniczną poprzez przyjmowanie rekomendacji, przyjmowanie konwencji, które mają wprowadzać nowe elementy, czy to prawo międzynarodowe czy stosunki narodowe. Dyplomacja staje się już w części zależna od takich decyzji, a potem z czasem dyplomacja staje się coraz bardziej zadaniem wszystkich zainteresowanych prowadzeniem i utrzymywaniem kontaktów międzynarodowych, które mogą mieć wpływ ostatecznie na politykę zagraniczną państwa. W tym są również samorządy terytorialne, województwa, które prowadzą politykę współpracy transgranicznej, miasta, które mają związki partnerskie i bliźniacze z innymi miastami. Coraz więcej rozmaitych podmiotów ma wpływ na przyszły kształt polityki zagranicznej państwa. W takim rozumieniu dyplomacja pozostaje narzędziem państwa w prowadzeniu polityki zagranicznej, ale nie posiada już monopolu na prowadzenie polityki.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Tellus in metus vulputate eu scelerisque felis imperdiet proin. Non blandit massa enim nec dui nunc mattis enim. Vestibulum rhoncus est pellentesque elit ullamcorper dignissim. Nulla porttitor massa id neque aliquam vestibulum. Odio euismod lacinia at quis risus sed vulputate odio. Laoreet sit amet cursus sit amet dictum. Elementum curabitur vitae nunc sed velit dignissim. Pulvinar elementum integer enim neque volutpat ac tincidunt vitae. Elementum integer enim neque volutpat ac tincidunt vitae semper quis. Leo vel orci porta non.